દોસ્તો બિલીપત્ર એક વૃક્ષ છે, જે મુખ્યત્વે ભારતમાં જોવા મળે છે, જેનું હિન્દુ ધર્મમાં મહત્વનું સ્થાન છે.હિંદુ ધર્મમાં બિલીપત્રને પવિત્ર વૃક્ષ માનવામાં આવે છે, તેથી તેના પાંદડા અને ફળ બંનેનો ઉપયોગ શિવની પૂજા માટે કરવામાં આવે છે.
જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અનુસાર સોમવારે ભગવાન શિવને બિલીના પાન અને ફળ અર્પિત કરવાથી તમામ મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે. વળી બિલીપત્રના ફળને પ્રાચીન સમયથી શ્રીફળ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.
આયુર્વેદ અનુસાર બિલીપત્ર એક શક્તિશાળી અને ફાયદાકારક વૃક્ષ છે, જે ઘણા સ્વાસ્થ્ય લાભો પ્રદાન કરવામાં મદદરૂપ છે. વાસ્તવમાં બિલીપત્રાના ફળ, પાંદડા, મૂળ અને દરેક ભાગ સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક છે.
બિલીપત્રનો દરેક ભાગ ઔષધીય ગુણોથી ભરપૂર છે, જે સ્વાસ્થ્યની સાથે સાથે શરીરને અનેક શારીરિક રોગોથી બચાવે છે અને બીમારીના તબક્કામાં રોગના લક્ષણોને ઓછા કરીને શરીરને સ્વસ્થ રાખવામાં મદદ કરે છે. આવી સ્થિતિમાં આજના આ લેખમાં અમે તમને બિલીપત્રના ફાયદાઓ વિશે વાત કરવા જઈ રહ્યા છીએ.
બિલીપત્રમાં પ્રોટીન, ફાઈબર, આયર્ન, કેલ્શિયમ, ફોસ્ફરસ, થાઈમીન, બીટા કેરોટીન અને વિટામિન-સી જેવા ઘણા પોષક તત્વો મળી આવે છે. આ સિવાય તેમાં એન્ટી બેક્ટેરિયલ, એન્ટી ફંગલ અને એન્ટી વાયરલ જેવા અનેક ઔષધીય ગુણો જોવા મળે છે.
ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે બિલીપત્રનું સેવન ફાયદાકારક છે. વાસ્તવમાં બિલીપત્રમાં એન્ટિ-ડાયાબિટીક ગુણો જોવા મળે છે, જે લોહીમાં હાજર ખાંડના સ્તરને ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. વળી ડાયાબિટીસના દર્દીઓએ દરરોજ 2 થી 3 બિલીપત્રના પાન લેવા જોઈએ, જે લોહીમાં હાજર સુગરને નિયંત્રિત કરે છે.
ઉનાળામાં લૂની સમસ્યાથી છુટકારો મેળવવા માટે બિલીપત્રના ફળમાંથી બનાવેલા જ્યુસ કે જ્યુસનું સેવન કરવું ફાયદાકારક છે. વાસ્તવમાં બિલીપત્રની તાસિર ઠંડી હોય છે, જે ઉનાળામાં ગરમીથી રાહત મેળવવામાં મદદ કરે છે અને શરીરને ઠંડક આપવામાં મદદ કરે છે.
નિષ્ણાતોના મતે બિલીપત્રમાં જોવા મળતા પોષક તત્વો રોગપ્રતિકારક શક્તિને ઉત્તેજિત કરે છે અને રોગપ્રતિકારક શક્તિને મજબૂત રાખવામાં મદદ કરે છે. આ ઉપરાંત બિલીના પાન પ્રોટીનનો સારો સ્ત્રોત છે, જે સ્નાયુઓની વૃદ્ધિને પ્રોત્સાહન આપે છે અને ઘાને ઝડપથી રૂઝાવવામાં મદદ કરે છે.
બિલીપત્રનું સેવન પાચન સ્વાસ્થ્ય માટે સારું છે. વાસ્તવમાં, બિલીપત્રમાં ટેનીન ભરપૂર માત્રામાં હોય છે, જે ઝાડા, મરડો વગેરેના લક્ષણોને ઘટાડવામાં અને પાચનતંત્રને સ્વસ્થ અને મજબૂત રાખવામાં મદદરૂપ થાય છે.
બિલીપત્રને વિટામિન-સીનો શ્રેષ્ઠ સ્ત્રોત માનવામાં આવે છે, તેથી બિલીપત્રનું સેવન કરવાથી તમે શરીરમાં વિટામિન-સીની ઉણપને પૂર્ણ કરી શકો છો. આ સિવાય વિટામિન-સીની ઉણપથી થતા સ્કર્વી રોગમાં બિલીપત્રનું સેવન કરવાથી સ્કર્વીના લક્ષણોમાં ઘટાડો કરવામાં મદદ મળે છે.
બિલીપત્રના રસમાં મળી આવતા પોષક તત્વો લોહીમાં રહેલી અશુદ્ધિઓને દૂર કરવામાં મદદરૂપ થાય છે. આ સિવાય બિલીપત્રમાં ભરપૂર માત્રામાં આયર્ન જોવા મળે છે, જે શરીરમાં લોહીની ઉણપને પૂર્ણ કરે છે અને એનિમિયા રોગથી બચવામાં મદદરૂપ છે.
બિલીપત્રનો ઉપયોગ પ્રાચીન સમયથી હૃદય સંબંધિત સમસ્યાઓના ઉપચાર માટે કરવામાં આવે છે. આયુર્વેદ અનુસાર બિલીના ફળના રસ સાથે ઘીનું નિયમિત સેવન કરવાથી હૃદય સંબંધિત રોગોનું જોખમ ઓછું થાય છે.
બિલીપત્ર ખાવાથી કિડનીના સ્વાસ્થ્ય માટે પણ ફાયદાકારક છે, તે કિડનીની કાર્યક્ષમતા વધારવાનું કામ કરે છે. આ સિવાય બિલીમાં એન્ટી-ફંગલ, એન્ટી-બેક્ટેરિયલ અને એન્ટી-માઈક્રોબાયલ ગુણ હોય છે, જે લીવર સંબંધિત રોગો સામે રક્ષણ આપે છે અને લીવરને સ્વસ્થ રાખવામાં મદદરૂપ થાય છે.